© freeimages.com
Weryfikacja właściwej księgi wieczystej powinna towarzyszyć każdej transakcji związanej z nieruchomościami.
Czym są księgi wieczyste?
Księgi wieczyste są prowadzone przez sądy. To urzędowe, jawne rejestry, które ustalają ogół praw rzeczowych (głównie praw własności) na nieruchomościach. Dotyczą mieszkań, domów, działek budowlanych i gruntów, a także spółdzielczego własnościowego prawa do mieszkania. Wiedzieć warto, że niektóre z praw rzeczowych mogą być ustanowione tylko wpisem do takiej księgi – na przykład hipoteki.
Co znajduje się w księgach wieczystych?
Sprawdźmy pierwszy dział, jeśli szukamy danych o numerze nieruchomości, numerze działki lub jej położeniu, a także informacji o prawach przysługujących właścicielowi danego obiektu. Jeśli poszukujemy informacji o właścicielach lub użytkownikach wieczystych, jak też sposobach nabycia przez nich praw – odpowie dział drugi. Kolejny, trzeci dział dostarczy wiedzy o dzierżawach czy prawie pierwokupu, czyli ograniczonych prawach rzeczowych, ograniczeniach w rozporządzaniu nieruchomością, prawach osobistych i roszczeniach. To, czy na nieruchomości założona jest hipoteka, a jeśli tak – na czyją rzecz i w jakiej wysokości, wskaże dział czwarty.
Jakimi zasadami rządzą się księgi wieczyste?
Ksiąg wieczystych (ksiegi-wieczyste.org) dotyczą przede wszystkim dwie zasady: jawności materialnej oraz powszechnej ich jawności. Pierwsza z nich (jawności materialnej) domniemywa, że prawa, które zostały w księgach zapisane, ukazują prawdziwy stan prawny. Z kolei druga zasada (powszechnej jawności ksiąg) oznacza, że wgląd w nie może mieć każdy, bez względu na swój interes prawny. Nie można wobec tego zasłaniać się nieznajomością zawartych w księgach wpisów czy wzmianek.
Niedopuszczalne jest więc powoływanie się na fakt nieznajomości treści ksiąg wieczystych w celu np. ochrony przed roszczeniami osób, których prawa zostały w księdze wskazane. Weryfikacja treści odpowiedniej księgi powinna zaś towarzyszyć każdej transakcji, która jest związana z nieruchomościami.
Zabezpieczeniem przed potencjalnymi problemami może być natomiast zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Ochrania ona kontrahentów, którzy działają w dobrej wierze. Kiedy więc zawieramy umowę kupna-sprzedaży z osobą, która w księdze wieczystej wpisana jest jako właściciel, ale później pojawia się właściciel zupełnie inny, wciąż mamy możliwość uznania porozumienia za obowiązujące. O ile potwierdzimy, że nie mieliśmy świadomości istniejących nieprawidłowości.
Elektroniczne księgi wieczyste
Warto również wiedzieć, że od 2010 roku – dzięki decyzji Ministerstwa Sprawiedliwości – treść ksiąg wieczystych można przeglądać także w Internecie. To jeszcze bardziej rozszerza ich dostępność.
Zaloguj się Logowanie